Logo Ons Roerdalen

Voorzitter, heel zakelijk begint de inleiding met "Onze begroting, de inkomsten en uitgaven, zijn niet meer in balans". Met deze op zich nog voorzichtige woorden opent de gemeentelijke begroting 2021-2024. De harde werkelijkheid is echter er is een tekort van 4 miljoen euro en  daardoor is de begroting niet sluitend.

Het college wijst nog wel met de beschuldigende vinger richting rijksoverheid o.a. doordat er minder inkomsten uit het gemeente fonds  komen, maar Ons Roerdalen durft te stellen dat ook intern er nogal wat oorzaken zijn die het tekort zo groot maken zoals:

  • Geen / gebrekkige controle, maar ook invloed  op de uitgaven, zeker bij de 3 decentralisaties
  • Teruglopende inkomsten uit dividend
  • Fors meer kosten voor het Servicecentrum MER
  • Inhuur van derden om de diverse nota’s te schrijven: dat moeten we zelf wel kunnen
  • Geen doorberekening  van de door het rijk opgelegde kortingen  bij de gemeenschappelijke regeling waaraan de gemeente Roerdalen deelneemt
  • Structurele lasten worden niet gedekt door structurele inkomsten zoals Ons Roerdalen al jaren (tevergeefs) aangeeft, maar door de reserves  te gebruiken

Voeg daarbij  de onvoorspelbare gevolgen van de coronacrisis voor zowel de directe economie als ook voor de gemeentelijke financiën doordat het rijk andere keuzes zal/moet maken en duidelijk is dat niet alledaagse acties nodig zijn om tot een sluitende begroting te komen. Waardoor de artikel 12 status wordt ontlopen en daarmee de herindelingsgeest in de fles gehouden kan worden.

Wat moet er dan volgens Ons Roerdalen gebeuren om de financiën weer in de hand te krijgen?

  • Allereerst minder geld uitgeven. U mag van ons een stevige aanpak verwachten en die start niet zoals in de begroting met de omvorming van het Sociaal Domein, beter vertaald verder bezuinigen met 10 %. Er is al genoeg bezuinigd op de voorzieningen van de hulpbehoevende medemens
  • Wij kiezen voor een bezuiniging van 10 %  op de personele kosten van het gemeentelijk apparaat. Immers in organisaties als de gemeentes  zijn los van alle geld wat we doorschuiven (uitkeringen enz.) personele kosten de grootste post. Daar is in de afgelopen jaren zeker niet extreem op bezuinigd. Onze ambtenaren zijn bekwaam genoeg om de diverse nota’s voor te bereiden en te schrijven. Inhuur van derden kan daarom tot het minimale beperkt worden. Volgens Ons Roerdalen moet hier een bezuiniging te halen zijn
  • De leges moeten kostendekkend  gemaakt worden  en dat kan enerzijds via effectiever werken. Wij stellen voor om voor de producten die geleverd worden en waarvoor leges wordt betaald tijden vast te stellen hoe lang er aan gewerkt kan/mag worden. In de zorg is tijdschrijven heel gewoon. Waarom zou het in dit huis niet kunnen? Door dit te doen krijgen we grip op de dienstverleningsprocessen, en daarmee hun kostprijs. Verder is zuiniger werken mogelijk door de post inhuur fors terug te brengen. Anderzijds door de werkelijke kosten door te berekenen. Het principe “de vervuiler betaald” zou ook doorgevoerd kunnen worden het motto “onder de afnemer betaald”
  • Ook om 10% te bezuinigen op de bijdrages aan alle gemeenschappelijke regelingen waaraan Roerdalen deelneemt, in het bijzonder de MER. Ons Roerdalen heeft al eens aangegeven dat het voor ons niet meer dan logisch is dat organisaties die eigenlijk een deel van de gemeentelijke taken uitvoeren ook aan het zelfde regime van trap op trap af onderworpen zijn als de gemeente zelf. Laten we daar eens me beginnen en nu 10% korting in rekening brengen
  • Een krachtige stellingname, via de VNG, richting rijk en die confronteren met het gegeven dat de decentralisaties mislukt zijn net zoals de coronabestrijding. Daarom willen we het taakveld Jeugdzorg terug geven aan het rijk. Maar ook de wet Sociale werkvoorziening herinvoeren onder regie en betaling van het rijk

Voorzitter laat ons duidelijk maken waarom we dit durven te stellen

Het zit hem in de risico’s die we lopen. Voorbeeldje. Als je als boer 4 koeien hebt en er gaat er plotseling  een dood dan verlies je  1/4 van je productie vermogen en dat heeft financieel geweldige gevolgen. Heb je 400 koeien en er gaat er een dood dan verlies je 1/400 van je productie vermogen  en de financiële gevolgen zijn veel kleiner.  Zo is het ook met de decentralisaties.  De impact van een onvoorziene omstandigheid is bij de kleine boer (gemeente) veel groter dan bij de grote(het rijk) en los van het risico van de open eind regeling wat al een gigantisch risico is, is dit risico volgens Ons Roerdalen nooit benoemd en beschouwd bij het invoeren van de decentralisaties en zitten we nu met  gigantische problemen. Problemen die wij, gemeentes niet op kunnen lossen en die een grotere organisatie, het rijk, wel kan handelen dus daarom terug met deze regelingen naar het rijk.

Nu de pandemie van Covid 19 voor de 2e keer in korte tijd door ons land trekt zien we dat de rijksoverheid allerhande eisen stelt aan wat GGD en wel en niet moeten doen terwijl door de decentralisatie naar de gemeentes met natuurlijk de nodige kortingen deze taakstelling niet waar gemaakt kan worden.   Waarschijnlijk is het onderdeel pandemie voorkoming en bestrijding maar gemakshalve vergeten in het verleden. Dus tijd om dat te repareren. Aangezien het rijk nu bepaald wat er dient te gebeuren gaan ze het ook maar zelf regelen en betalen. Verder gelet op de chaos en onduidelijke bevoegdheidsstructuur de GGD en, een rijkstaak maken.

Structurele uitgaven dekken door structurele inkomsten 

Binnen de vastgestelde budgetten/begroting  werken en  geen overschrijdingen meer die gedekt worden door een greep uit de algemene reserves.

Voorzitter, naast de acties die ervoor zorgen dat er minder geld wordt uitgegeven moeten er ook acties ondernomen worden om meer inkomsten te genereren. We zullen de economie in de volle breedte verder moeten versterken. Een heel concrete mogelijkheid is om op de 3 ha terrein die overblijven bij herinrichting Elfenmeer een Hippisch evenementen terrein aan te leggen. Daar is veel belangstelling voor. Ons Roerdalen zal daarvoor een initiatief voorstel indienen

Betaalbare OZB

Ook heel belangrijk meer ondernemers  prikkelen om zich in Roerdalen te vestigen en dat doe je  door  o.a. een betaalbare OZB , en deze niet te verdrievoudigen. Immers de inkomsten zijn op een breder vlak veel meer dan alleen snel veel OZB binnen harken.

Misschien nog belangrijker treed ondernemers positief tegemoet: kijk naar de kansen in hun plannen en niet naar waar kunnen we ze blokkeren of afschieten. Ons Roerdalen vind dat van het JA mits principe i.p.v. van Nee tenzij nog niet veel terecht is gekomen Dat moet nu eens werkelijkheid worden.  Ook voorzitter mag de gemeente geen protectionistische trekjes gaat vertonen iets  wat wij in een kortgeleden afwijzing van een plan wel meende te ontdekken.

Verder is Ons Roerdalen  n.a.v. het in de pers verschenen artikel  dd.  10 oktober over de windmolens in Elmpt  bezorgt omdat Roerdalen daar naar voren komt als alleen een woongemeente. Ondernemers hebben en houden  in een gemeente  is bittere noodzaak. 

Duurzaamheid

Genereren om te renderen staat ook in de begroting maar daar hebben we toch vragen bij,  met name in de passage duurzaamheid. Zonnepanelen kopen  kan  maar windmolens ontwikkelen en exploiteren dat snappen we niet helemaal . Daar hebben we toch een duurzaamheidscoöperatie voor. Beseft men wel dat er personeelsinzet nodig is om te kunnen ontwikkelen en te exploiteren en dat deze kosten van de verwachte opbrengst afgetrokken moeten worden.

Koopkracht

Voorzitter het op peil houden van de inkomens van onze inwoners is zeker geen gemeentetaak maar als er fors aan koopkracht wordt ingeleverd heeft dat zijn weerslag op de economie. Dat is zeker het geval bij de gepensioneerde medeburgers: die hebben over de laatste jaren al dik 20% aan besteedbaar inkomen ingeleverd. Los van het pensioenakkoord waarover de meningen hevig verdeeld zijn en de eerste procedures bij het Europees hof al lopen, zal het nog jaren duren alvorens enige duidelijkheid is hoe de positie en de inkomens van de gepensioneerden er dan uit zien.

In die jaren kan een verdere koopkracht daling niet geaccepteerd worden. En waar de langjarige rendementen van de pensioenfondsen op meer dan 7% per jaar liggen en er fondsen zijn zoals PFZW dat in 2019 een beleggingsresultaat van 18.8% boekte in geld uitgedrukt 37.395 miljoen. Terwijl de pensioen uitkering 3.970 miljoen was is het onverteerbaar dat door allerhande rare wettelijke constructies de gepensioneerden geen verhoging van hun pensioen ontvangen en daardoor de lokale economie fors mindert inkomen heeft. 

Wij hebben het al vaker aangekaart maar het college loopt met een grote boog ,motivatie dat is een rijkskwestie, omheen.  Daarmee laat zij niet alleen de gepensioneerde in de kou staan maar ook de lokale economie.

Mogelijk bieden deze cijfers u de motivatie om hier wat meer aandacht aan te besteden en daarmee mogelijk in VNG verband er voor te zorgen dat de stilstand in koopkracht die al jaren duurt doorbroken wordt.

Niet alledaagse acties

U ziet Ons Roerdalen kiest voor niet alledaagse acties. Acties die we de laatste periodes  in onze gemeente niet gewend niet zijn. Maar die echter wel evenwicht brengen in de begroting. Daarom zullen we nu niet een traditioneel lijstje van wensen toevoegen. Laten we het eerst maar eens worden over het in evenwicht brengen van de begroting.